Volgroeide oude vitale bomen zijn een kostbaar bezit in onze gemeente. Ze zijn vaak beeldbepalend en kennen een grote cultuurhistorische waarde. Daarnaast vinden dieren er een veilige plek. Bomen dragen ook in belangrijke mate bij aan duurzaamheidsdoelstellingen, zoals CO2 opslag, luchtkwaliteit, klimaatadaptatie en biodiversiteit. Daarnaast voorzien bomen ons van zuurstof. Reden genoeg om onze (monumentale) bomen te koesteren.

De gemeente houdt een lijst bij met monumentale bomen. Deze monumentale bomen hebben een beschermde status en worden voor een groot deel beheerd door de gemeente. Zo controleert zij de bomen twee keer per jaar op vitaliteit, ziekten en plagen. Daarnaast geldt er een zware procedure voor het kappen van monumentale bomen. Het zijn beeldbepalende bomen die van grote betekenis zijn voor de leefomgeving. 

Vanwege ouderdom of ziekte kunnen bomen hun monumentale status verliezen, ze worden dan van de lijst van monumentale bomen afgevoerd. Dit wordt gepubliceerd op de gemeentelijke pagina in de Feanster. Voor de kap van (vitale) monumentale bomen geldt een zware procedure. In de Bomenverordening 1996(externe link) is aangegeven welke procedures gelden voor het aanwijzen of kappen van monumentale bomen.

Hoe werkt het?

Wanneer is een boom een monument?

De procedure rond het aanwijzen van monumentale bomen wordt beschreven in de Bomenverordening 1996. Het gaat hierbij voornamelijk om bomen in eigendom of beheer van particulieren. Aanwijzingscriteria zijn onder andere:

  • milieu- en natuurwaarden;
  • landschappelijke waarden;
  • cultuurhistorische waarden;
  • waarden van dorpsschoon;
  • waarden voor recreatie en leefbaarheid.

Het aanwijzen van monumentale bomen gaat in overleg met de eigenaren. Dit kan zowel op initiatief van de gemeente als op initiatief van de eigenaren. Aan de eigenaren wordt gevraagd of zij in kunnen stemmen met een monumentale status. Daarna worden de eigenaren op de hoogte gehouden van de jaarlijkse inspectie aan hun boom. Eigenaren kunnen met vragen over de boom bij de gemeente terecht en in geval van ziektes of aantastingen wordt de betreffende eigenaar betrokken in het plan voor de boom.

Concreet betekent de monumentale status voor de eigenaar:

  • De boom mag niet gekapt worden;
  • Het ‘groot onderhoud’ (zoals hoogwerker snoei) wordt uitgevoerd door de gemeente;
  • De boom wordt elk jaar visueel geïnspecteerd (boomveiligheid);
  • Mocht uit de visuele inspectie blijken dat de vitaliteit van de boom achteruitloopt, dan wordt in overleg met de boomeigenaar bekeken of er mogelijkheden zijn om de boom langer te behouden.

Heeft u vragen of opmerkingen?

Heeft u hier vragen over, of wilt u weten of een boom monumentaal is? Neem dan contact op met de gemeente via telefoonnummer 14 0511 of gemeente@achtkarspelen.nl.